Pression

«Ο Λιούμπομιρ Σίμουνιτς πρωτοεμφανίστηκε στην σκηνή του πρωτοποριακού κινηματογράφου του Βελιγραδίου στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Γεννήθηκε το 1942 και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ηθοποιός στις ταινίες του Σλόμπονταν Σίγιαν και του Ντράγκομιρ Ζούπαντς. Στις πρώτες του ταινίες, το 1970, συνεργάστηκε με τον ζωγράφο Κόστα Μπουνούσεβατς. Ακολουθεί μια περίοδος έντονης ενασχόλησης με το ντοκιμαντέρ, όπου κέντρο του ενδιαφέροντός του αποτελεί ο δρόμος ή οι γυναίκες στο δρόμο. [...] Σε μια απ’ τις συνεντεύξεις του αναφέρει: «Προς το τέλος του 1971, άρχισα να σκέφτομαι τη διπλή έκθεση του φιλμ. Πάντα με εντυπωσίαζαν τα νυχτερινά φώτα της πόλης. Οι βιτρίνες, οι λάμπες φθορίου, τα φώτα των εθνικών οδών, ο γλυκός ενθουσιασμός όταν διασχίζεις μια άγνωστη πόλη μέσα σ’ ένα ταξί». Έκτοτε, αυτή η αποτύπωση της νυχτερινής ατμόσφαιρας εντοπίζεται σε όλες του τις ταινίες όπως, παραδείγματος χάριν, τα Πίεση και Γκέρντι, η κακιά μάγισσα. Το 1975, ίδρυσε μαζί με τον φίλο του Ντράγκαν Τάουμπνερ την εταιρεία Moon. Αργότερα, το φάσμα των ενδιαφερόντων του διευρύνεται. Ηδονοβλεψίας εκ φύσεως, κράτησε την κάμερα σαν όπλο που στοχεύει στην κατάκτηση της ψυχικής βίας. Το Ανδρο-γυνο σε μια πράξη εγκεφαλικού στριπ-τιζ». [...]
(Απόσπασμα από το MovieWorld, 1978-79)

Το Movie World προφανώς δεν υπάρχει και το πεντασέλιδο άρθρο, που περιλαμβάνει εξώφυλλο και δισέλιδη φιλμογραφία, ήταν δημιούργημα του ίδιου του Σίμουνιτς. Ευτυχώς, ο ίδιος ο Σίμουνιτς υπάρχει, αν και σχεδόν κανείς εκτός Βελιγραδίου δεν είχε ακούσει τ’ όνομά του ούτε έχει δει τη δουλειά του. Η παραγωγή των έργων του έγινε έξω από το πλαίσιο των κινηματογραφικών λεσχών της Σερβίας. Τις παρουσίασε μόνο σε ιδιωτικές προβολές μεταξύ φίλων και μόνο σε δύο περιπτώσεις προβλήθηκαν εκτός συνόρων. Η πρώτη φορά ήταν στο γνωστό διεθνές φεστιβάλ Jeune Cinema de Hyeres, το 1979, που είχε ιδρύσει ο Μαρσέλ Μαζέ, όπου τρεις από τις τέσσερις ταινίες του απέσπασαν το βραβείο της κριτικής (από κοινού με τον Στιούαρτ Πάουντ), η οποία αποτελούνταν απ’ τους Τακαχίκο Ιιμούρα και Χάουαρντ Γκούτενπλαν και διαγωνίστηκαν απέναντι σε ταινίες δημιουργών όπως η Μπαμπέτ Μανγκόλτ και ο Σλόμπονταν Βαλεντίντσιτς. Οι τέσσερις ταινίες που παρουσιάζονται εδώ, τραβήχτηκαν και μονταρίστηκαν μέσα στην κάμερα, και είναι, όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος, το έργο ενός ηδονοβλεψία, χωρίς αυτό να αποτελεί την πρώτη ανάγνωση. Αρχικά το Pression (1970-1975) και η Γκέρντι, η κακιά μάγισσα (1973-76) σε κατακλύζουν, χάρις στην πληθώρα των κόσμων που παρουσιάζουν και στο μουσικό τους ρυθμό. Οι εικόνες μονταρίστηκαν με πολύ κόπο μέσα στην κάμερα σε μια περίοδο τριών έως πέντε χρόνων. Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, ο Σίμουνιτς φύλαγε την Double 8mm κάμερά του στο ψυγείο, προκειμένου να αποτρέψει τη λήξη του ανεμφάνιστου φιλμ. «Τυχαίο υλικό» (found footage) εκπληκτικής δύναμης που επιλέχτηκε απευθείας από την τηλεόραση, γίνεται ένα ντοκουμέντο του τι παρακολουθούσαν στη Γιουγκοσλαβία στα μέσα της δεκαετίας του ’70 και μας παραθέτει μια αλληλουχία σκέψεων, που προβάλλεται πάνω στις «φευγάτες» βόλτες του Σίμουνιτς με ταξί. Με το Καλοκαιρινά όνειρα (1976-1978) και το Τι περιμένει απ’ τη ζωή η Σλάβιτσα (1978), η σκοποφιλία είναι απερίφραστη αλλά όχι και ανεπεξέργαστη. Ο Σίμουνιτς είναι ένας καλλιτέχνης μονήρης και η ματιά του μοιάζει εξίσου εσωστρεφής. Σχεδόν γίνεται ορατός μέσα από την ηδονοβλεψία του και το πολύ όμορφο αυτό στοιχείο δεν είναι ακούσιο. ΒΜ