Αgora Talks: Τα οφέλη από τα Film Commissions και τα Film Offices

Στο πλαίσιο των Agora Talks του 63ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε η συζήτηση με θέμα «On Location and Beyond: The Invisible Benefits of Film Commissions and Film Offices», την Τρίτη 8 Νοεμβρίου, στο ΜΟΜus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Η εκδήλωση, που είχε στο επίκεντρό της τον οδηγό τοποθεσιών (location guide) για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Film Office-Central Macedonia. Συντονίστρια της εκδήλωσης ήταν η Μαρία Κουφοπούλου, διευθύντρια του Hellenic Film Commission και ομιλητές ο Marco Cucco - Cultural Management Professor, ο Martin Cuff - Creative Industries και Nation Branding Specialist, η Ελένη Βουγιουκαλάκη – διευθύντρια του τμήματος Τουρισμού της ΠΕ Ηρακλείου και η Teija Raninen, Film Commissioner.

 Η συντονίστρια καλωσόρισε το κοινό και έδωσε τον λόγο στους ομιλητές. Αρχικά, μίλησε ο Marco Cucco από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. «Δεν υπάρχει μια συνολική ιστορία για τα Film Commissions, αλλά πολλές μικρές τοπικές ιστορίες. Τη δεκαετία του ’30, στη Γιούτα των ΗΠΑ, ένας κτηνοτρόφος πήγε στο Λος Άντζελες, θέλοντας να προτείνει σε παραγωγούς ναγυρίσουν γουέστερν στην ιδιοκτησία του, την οποία θεωρούσε κατάλληλο σκηνικό. Κι είχε δίκιο, γιατί η ιδιοκτησία του ήταν στο Monument Valley, που έχει γίνει έκτοτε σήμα κατατεθέν των γουέστερν. Τα γυρίσματα είχαν, φυσικά, οικονομικό όφελος για την περιοχή, η οποία αποφάσισε να δημιουργήσει ένα Film Commission. Ακολούθησαν και άλλες πολιτείες των ΗΠΑ (Νέα Υόρκη, Κολοράντο), ενώ το φαινόμενο έφτασε τη δεκαετία του ’90 στις βόρειες χώρες (Γερμανία, Βέλγιο, Σκανδιναβία), φυσικά για οικονομικούς λόγους. Το είδαν ως επένδυση και ύστερα τα Film Offices εξαπλώθηκαν σε όλη την Ευρώπη. Πλέον, φαίνεται πως κάθε περιοχή έχει το δικό της film office και είναι αδύνατον να πούμε με σιγουριά πόσα υπάρχουν».

Έπειτα από ερώτηση της συντονίστριας, ο κ. Cucco ξεκαθάρισε πως τα Film Offices ξεκίνησαν αυθόρμητα και όχι λόγω κάποιου ευνοϊκού νομοθετικού πλαισίου ή διευκόλυνσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ λειτουργούν κυρίως με τη βοήθεια τοπικών υποστηρικτικών δομών.

Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Martin Cuff, και παρουσίασε μια σειρά από οφέλη του film commission:

Κατόπιν, μίλησε η Teija Raninen, Film Commissioner από τη Φινλανδία. «Στη Φινλανδία, όλα τα Film Offices είναι εκτός πρωτεύουσας, κι αυτό καταδεικνύει και τον τοπικό χαρακτήρα τους. Στην περίπτωσή μας, σκεφτόμαστε τα οικονομικά και εργασιακά οφέλη. Έχουμε μία εξαιρετική σχολή κινηματογράφου στο Τούρκου της Φινλανδίας, και αυτό παρακινεί τους νέους να μείνουν στην πόλη και να μη φύγουν στην πρωτεύουσα. Ένας από τους κανόνες μας είναι πως πρέπει οποιοδήποτε γύρισμα να απασχολεί νέους της περιοχής. Προσπαθούμε να βελτιώσουμε και να διαφημίσουμε την τοπική κοινότητα. Φέρνουμε δουλειές για ελεύθερους επαγγελματίες και κινηματογραφιστές. Χρηματοδοτούμε όχι μόνο την ταινία, αλλά εμμέσως και την ανάπτυξη επιχειρήσεων. Φέρνουμε ταλέντα στην περιοχή μας με το ευρύ παγκόσμιο δίκτυο που προσεκτικά χτίσαμε. Επειδή η Φινλανδία έχει μακρά ιστορία στην θαλάσσια βιομηχανία, μου αρέσει να λέω πως η παραγωγή μιας ταινίας είναι σαν την κατασκευή ενός κρουαζιερόπλοιου -χρειάζεται ένα ευρύ δίκτυο για την κατασκευή του και τελικά έχει τεράστιο αντίκτυπο», δήλωσε σχετικά. Στο σημείο αυτό, ο κ. Cuff υπογράμμισε το πόσο ριζικές είναι οι σχέσεις που χτίζουν τα τοπικά Film Offices με τους ντόπιους. Αμέσως μετά, η συντονίστρια έδωσε τον λόγο στην Ελένη Βουγιουκαλάκη.

Η κυρία Βουγιουκαλάκη τόνισε τη σημασία της τουριστικής βιομηχανίας της Κρήτης και το πώς αυτό βοήθησε να χτιστεί το υπόβαθρο για το τοπικό Film Office: «Ο Zιλ Ντασέν επέλεξε την Κρήτη για να γυρίσει το Celui qui doit mourir ακριβώς επειδή βρήκε εκεί την καλύτερη συμφωνία πανελλαδικά. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που επισκέπτονται μια τοποθεσία αποκλειστικά και μόνο επειδή έχει κάποτε γυριστεί εκεί μια ταινία. Σημασία έχει επίσης ο δεσμός μεταξύ των κινηματογραφιστών και των ντόπιων. Οι ντόπιοι μπορούν να μεσολαβήσουν και να βοηθήσουν με πάρα πολλούς τρόπους. Ειδικά μέσα στην πανδημία, πολλές ταινίες και σειρές γυρίστηκαν στο νησί της Κρήτης, και η τοπική κοινωνία υπήρξε φιλόξενη και βοηθητική». Ολοκληρώνοντας, σχολίασε τη γόνιμη συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα των γυρισμάτων στο νησί. «Η βοήθεια δεν έχει πάντα αμιγώς οικονομικό χαρακτήρα, συχνά είναι βοήθεια στη μετακίνηση ή στη φιλοξενία. Σημασία έχει να εκπαιδεύσουμε την τοπική κοινωνία για να μπορεί να συνεισφέρει και σε τεχνικό επίπεδο, ώστε να μην έρχονται συνεργεία από την Αθήνα!», ανέφερε σχετικά.  Τέλος, σε ανοιχτή συζήτηση με το κοινό, σχολιάστηκε το πόσο σημαντικό είναι να επικοινωνούνται τα αποτελέσματα των γυρισμάτων με την τοπική κοινωνία (για παράδειγμα, με δωρεάν δημόσια προβολή ταινιών).