48ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
16-25 Νοεμβρίου 2007
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ
«Το φιλμ πρέπει να διασωθεί, επειδή παραμένει άθικτο, ενώ δεν ξέρουμε πόσο αντέχουν τα ψηφιακά», εκτίμησε ο Κώστας Γαβράς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Γαλλικής Ταινιοθήκης, μιλώντας σε ανοιχτή συζήτησε με θέμα «Κινηματογραφικά Αρχεία: Σκαπανείς στην αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς», που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 19 Νοεμβρίου, στην αίθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ. Ο ίδιος παραδέχθηκε τα οφέλη της ψηφιοποίησης, καθώς, ανάμεσα σε άλλα, «επιτρέπει οι ταινίες να δείχνονται παντού, να είναι προσιτές σε όλους, ιδιαίτερα στους νέους. Όμως υπάρχουν καλλιτεχνικοί, ιστορικοί και γεωγραφικοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να σωθούν τα παλιά φιλμ», επισήμανε, προχωρώντας και σε μια ιστορική ανάδρομη, όταν το 1929 τον βωβό κινηματογράφο διαδέχθηκε ο ομιλών. «Και τότε, που επίσης είχε γίνει μια επανάσταση στον κινηματογράφο, είχαν αντιληφθεί ότι τα αρχεία του βωβού έπρεπε να διαφυλαχθούν».
Ο επικεφαλής της Γαλλικής Ταινιοθήκης, που συμμετείχε στη συζήτηση ανάμεσα σε πολλές και σημαντικές προσωπικότητες από όλους τους χώρους που σχετίζονται με το θέμα, τάχθηκε υπέρ και της χρηστικής αξίας των κινηματογραφικών αρχείων: «Προτιμώ αντί για κινηματογραφικά αρχεία να τα αποκαλούμε Μουσείο Κινηματογράφου, όχι με την έννοια του κτιρίου αλλά με την έννοια της αίθουσας όπου θα προβάλλονται τα φιλμ».
Η συζήτηση δεν μπορούσε παρά να στραφεί και στο μέλλον των αιθουσών, όταν ο Νότης Φόρσος, στέλεχος του Φεστιβάλ και υπεύθυνος λειτουργίας του ΟΛΥΜΠΙΟΝ, αναρωτήθηκε αν ο κινηματογράφος είναι μόνο η ταινία ή και η αίθουσα. Ο επικεφαλής της UnitP8 EACEA και Media Unit Κωνσταντίνος Δασκαλάκης εκτίμησε ότι «η εφαρμογή ψηφιακής τεχνολογίας σε μικρές αίθουσες είναι δαπανηρή και για το λόγο αυτό δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν». Την εμπειρία του από τη Γαλλία, όπου οι αίθουσες δέχονται χρηματική βοήθεια από το κράτος, και οι μικρές αίθουσες δοκιμάζονται από την ύπαρξη των multiplex, μετέφερε ο κ. Γαβράς για να καταλήξει: «Όλοι όσοι ασχολούνται με τον κινηματογράφο πρέπει να δούνε πώς αυτός θα μπορέσει να επιβιώσει χωρίς να πέσει στα χέρια της τηλεόρασης και των εμπόρων. Κάθε κράτος πρέπει να έχει τον κινηματογράφο του και κινηματογράφος χωρίς εθνική βοήθεια δεν μπορεί να υπάρξει».
Τη φράση του Ζαν Κοκτώ «η ταινία είναι σαν ένας απολιθωμένος κήπος σκέψεων» χρησιμοποίησε ο διευθυντής του ΙΟΜ Ροδόλφος Μορώνης, για να τονίσει ότι μπορούμε να πάρουμε πολλά από τον κινηματογράφο που αποτελεί ένα ουσιώδες στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. «Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος αποτελεί τον θεματοφύλακα της πολιτιστικής κληρονομιάς και της διατήρησης της 7ης Τέχνης», υποστήριξε η σύμβουλος κινηματογραφίας του ΥΠΠΟ Δήμητρα Αργυρού και ο Θόδωρος Αδαμόπουλος, αντιπρόεδρος τους διοικητικού συμβουλίου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, πρόσθεσε ότι η συγκέντρωση, αξιοποίηση και διατήρηση της μνήμης αποτελούν ευθύνη όσων συλλέγουν αρχεία. Η αντιπρύτανης του ΑΠΘ Αθανασία Τσατσάκου δεσμεύτηκε ότι το Αριστοτέλειο θα προσπαθήσει να κάνει ό,τι καλύτερο για τα αρχεία και ο κ. Στέλιος Παπαθανασόπουλος, πρόεδρος του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, επισήμανε ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να πείσει την πολιτεία και τους ενδιαφερόμενους ότι η αξιοποίηση του κινηματογραφικού πλούτου δεν μπορεί να επαφίεται μόνο στο μεράκι ορισμένων αλλά είναι υποχρέωση όλων μας. Αναφερόμενοι στη σχέση εκπαίδευσης και σινεμά οι παρευρισκόμενοι συμφώνησαν ότι πρέπει ο κινηματογράφος να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα. Τέλος, ο Παντελής Βούλγαρης χαρακτήρισε απαραίτητες τις συμπαραγωγές με το εξωτερικό, ανάμεσα σε άλλα γιατί «πρέπει να αναδείξουμε αυτά που μας χωρίζουν αλλά και αυτά που μας ενώνουν».
Η ημερίδα διοργανώθηκε από το 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το ΙΟΜ (Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων), την ACE (AssociationdesCinemathequesEuropeenes) και το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πέραν των προαναφερθέντων, ομιλητές στην εκδήλωσης ήταν και οι: Claudia Dillmann, πρόεδρος της ACE και διευθύντρια του Γερμανικού Κινηματογραφικού Ινστιτούτου – DIF, Gabrielle Claes, διευθύντρια της Βασιλικής Ταινιοθήκης του Βελγίου, Vladimir Opela, διευθυντής της Ταινιοθήκης της Τσεχίας – NFA, Dinko Tucakovic, διευθυντής της Ταινιοθήκης της Σερβίας, Μαρία Κομνηνού, αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και γενική γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, Πέπη Ρηγοπούλου, καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρης Παπανικολάου, λέκτορας στο τμήμα Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και Σοφία Καϊτατζή, επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Χαιρετισμό απηύθυναν οι κ.κ. Δήμητρα Αργυρού, Ροδόλφος Μορώνης, Θόδωρος Αδαμόπουλος, Αθανασία Τσατσάκου, Χάρης Παπαδόπουλος, πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών, Μαρία Τσαντσάνογλου, διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Στέλιος Παπαθανασόπουλος. Η διευθύντρια του Φεστιβάλ Δέσποινα Μουζάκη αποχώρησε από την ημερίδα λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων και το χαιρετισμό της διάβασε η κ. Αργυρού.
