10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα
7-16 Μαρτίου 2008
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟY
Ημερίδα: «Πρόσωπα του Φασισμού»
Η καταπίεση, η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η συστηματική βία, όσα δηλαδή εξακολουθούν να υφίστανται ακόμα και 70 χρόνια μετά την απαρχή του Ολοκαυτώματος και 40 χρόνια μετά το Μάη του ’68, συζητήθηκαν στην ημερίδα «Πρόσωπα του Φασισμού» που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 13 Μαρτίου στην αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης» στην Αποθήκη 1 στο Λιμάνι στο πλαίσιο του 10ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Στην ημερίδα, την οποία άνοιξε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Εϊπίδης, συμμετείχαν, ο Γεώργιος Τσιάκαλος, πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, ο Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο Απόστολος Σάντας, αντιστασιακός, η Καίτη Κεχαγιόγλου, Υπεύθυνη του Τομέα Ενημέρωσης του Γραφείου της ΄Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ στην Ελλάδα και οι σκηνοθέτες Arto Halonen και Hillary Helstein.
Ο Γεώργιος Τσιάκαλος στη διάρκεια τοποθέτησής του, έκανε μία σύντομη ιστορική αναδρομή στην «Νύχτα των Κρυστάλλων» λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η συζήτηση γίνεται με αφορμή ότι το 2008 συμπληρώνονται 70 χρόνια από την ‘Νύχτα των κρυστάλλων’ όπως ονομάστηκε, μια πρώτη μαζική βάρβαρη πράξη των ναζιστών στη Γερμανία. Μια νύχτα όπου οι ορδές των παρακρατικών οργανώσεων των ναζί, ξεχύθηκαν καταστρέφοντας καταστήματα, σπίτια, σκοτώνοντας ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή ανήκαν σε μία διακριτή ομάδα, επειδή ήταν εβραίοι. Τώρα είμαστε σε μια εποχή που πρέπει να ασχοληθούμε πολύ με το τι ήταν ο φασισμός. Η απαξίωση των πράξεων των ναζιστών και της ιδεολογίας του φασισμού δεν είναι πια τόσο αυτονόητη όσο ήταν σε προηγούμενες εποχές».
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο αντιστασιακός Απόστολος Σάντας, ο άνθρωπος που μαζί με τον Μανώλη Γλέζο, κατέβασε τη σημαία με τη σβάστικα από την Ακρόπολη. Ο κ. Σάντας μίλησε για την ετοιμολογία της λέξης φασισμός, εξήγησε τον συμβολισμό της και συμπλήρωσε ότι απώτερος στόχος και φιλοδοξία των ανθρώπων που ηγήθηκαν του φασισμού ήταν να ελέγξουν κάθε πτυχή κοινωνικής ελευθερίας του πολίτη και να τον υποτάξουν στην αρχή.
Απο την πλευρά της η Καίτη Κεχαγιόγλου, Υπεύθυνη του Τομέα Ενημέρωσης του Γραφείου της ΄Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ στην Ελλάδα, έκανε λόγο για την σύγχρονη μορφή φασισμού, που αφορά στους πρόσφυγες, επισημαίνοντας ότι στις μέρες μας εκατομμύρια άνθρωποι διώκονται από τη χώρα τους, για λόγους θρησκευτικούς, φυλετικούς, κ.α. και ότι σκοπός της ΄Υπατης Αρμοστίας είναι να φροντίζει γι’ αυτούς τους ανθρώπους που βρίσκονται σε ξένο τόπο χωρίς στέγη.
Στη συνέχεια ο Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο μίλησε μεταξύ άλλων για τον ρατσισμό ως μια πιο σύγχρονη μορφή φασισμού. «Ας πάρουμε για παράδειγμα την μετακίνηση μαζών από τον Νότο στον Βορρά. Είναι πολλοί οι άνθρωποι οι οποίοι από ανάγκη συγκεντρώνονται στην Ευρώπη και την Βόρειο Αμερική για να ζήσουν. Αυτό που ζουν τελικά είναι ο καθημερινός ρατσισμός. Και δεν είναι ο ρατσισμός του μαύρου και του άσπρου. Είναι ο ρατσισμός του διαφορετικού, του ανθρώπου που νομίζουμε ότι θα φάει το ψωμί μας γιατί κι εμείς ζούμε πολύ δύσκολα», σημείωσε ο κ. Γιαλλουρίδης.
Η σκηνοθέτις της ταινίας As seen through these eyes, Hillary Helstein μίλησε για το πως μπορεί η τέχνη να λειτουργήσει ως «όπλο» εναντίον του φασισμού. Η ίδια στο ντοκιμαντέρ της κινηματογράφησε επιζώντες του Ολοκαυτώματος, καλλιτέχνες που αντιστάθηκαν στη θηριωδία με την τέχνη τους. «Η τέχνη αγγίζει όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από ποιον πολιτισμό προέρχονται ή σε ποια θρησκεία πιστεύουν», εξήγησε η κ. Helstein.
Ο σκηνοθέτης Άρτο Χαλόνεν, τιμώμενο πρόσωπο του 10ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αναφέρθηκε στην εμπειρία του από τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ The Shadow of the holy book , που προσπαθεί να ανιχνεύσει τις παραμέτρους που εδραίωσαν το δικτατορικό καθεστώς στο Τουρκμενιστάν. Όπως τόνισε ο Arto Halonen, πολλές φορές ο δυτικός κόσμος εκφράζει την υπόστήριξή του σε διάφορα δικτατορικά καθεστώτα, μέσω εταιρειών που έχουν στις περιοχές αυτές μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
