50o ΦΚΘ: Κουβεντιάζοντας 16/11

KOYBENTIAZONTAΣ 16/11

Vladimir Perisic (Ordinary people), Pepe Diokno (Engkwentro),
Ralston Jover (Children Metal Divers), Esther Rots (Can Go Through Skin),
Dan Geesin (sound designer της ταινίας Can Go Through Skin)


Το μείζον θέμα της χρηματοδότησης των ταινιών εν μέσω οικονομικής κρίσης, οι διαφορές μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών ηθοποιών, αλλά και οι συνθήκες των γυρισμάτων ήταν τα θέματα που απασχόλησαν τους συμμετέχοντες στο δεύτερο «Κουβεντιάζοντας», που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 16/11 στο Αντλιοστάσιο με συντονίστρια τη δημοσιογράφο Έλενα Χρηστοπούλου, στο πλαίσιο του 50ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Σε αυτή τη συνάντηση, που φέρνει κοντά επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου με στόχο την γόνιμη ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Vladimir Perisic (Ordinary people), Pepe Diokno (Engkwentro), Ralston Jover (Children Metal Divers), Esther Rots (Can Go Through Skin) καθώς και ο sound designer της ταινίας Can Go Through Skin, Dan Geesin.

Ανάμεσα στους πιο ενδιαφέροντες προβληματισμούς που αναπτύχθηκαν στη συζήτηση ήταν και η διαφορά των επαγγελματιών από τους ερασιτέχνες ηθοποιούς, ένα στοιχείο που αναδεικνύεται με ιδιαίτερα εύστοχο τρόπο στις ταινίες των φιλιππινέζων δημιουργών Pepe Diokno και Ralston Jover.
Στην ταινία Engkwentro, η οποία προβάλλεται στην 50η διοργάνωση στο πλαίσιο του αφιερώματος στο Νέο Φιλιππινέζικο Κινηματογράφο που πραγματοποιεί το τμήμα Ημέρες Ανεξαρτησίας, ο 22χρονος σκηνοθέτης Pepe Diokno θίγει ένα θέμα ταμπού για τις Φιλιππίνες, τις λεγόμενες «ομάδες θανάτου», οι οποίες, δρώντας αυτόβουλα σαν «τιμωροί», με την ανεπίσημη συγκατάθεση της κυβέρνησης, ευθύνονται για πολλούς ανεξιχνίαστους φόνους νεαρών γκάνγκστερς στους δρόμους της Μανίλα. Ο 22χρονος σκηνοθέτης τόλμησε να χρησιμοποιήσει ανήλικους επαγγελματίες ηθοποιούς, προσδίδοντας στην ταινία του πηγαίο αυθορμητισμό και αυθεντικό ρεαλισμό. Από την άλλη, ο σεναριογράφος Ralston Jover στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του με τίτλο Children Metal Divers, ταινία που συμμετέχει στο Διεθνές Διαγωνιστικό του 50ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, επέλεξε ερασιτέχνες ηθοποιούς -και πάλι παιδιά- και για λόγους κόστους, προκειμένου να ξετυλίξει στη μεγάλη οθόνη την σκληρή καθημερινότητα των παιδιών που ζουν στις παραγκουπόλεις. Ο δημιουργός, πάντως, παραδέχθηκε ότι υπήρχαν στιγμές που αναγκαζόταν να αγνοήσει εντελώς το σενάριο και να προτρέψει τα παιδιά να παίξουν όπως νόμιζαν.

Ο σέρβος Vladimir Perisic στο Ordinary People, ταινία που προβάλλεται στο τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια, βαδίζει στα σκοτεινά μονοπάτια του εμφυλίου της πατρίδας του, με «οδηγούς» της αφηγηματικής του δομής μια ομάδα στρατιωτών τους οποίους υποδύονται ηθοποιοί και όχι πραγματικοί στρατιώτες, όπως επεσήμανε ο ίδιος ο νεαρός σκηνοθέτης. Με τη σειρά της, η ολλανδή σκηνοθέτιδα Esther Rots βασίστηκε και σε ερασιτέχνες ηθοποιούς όσον αφορά στην ταινία Can go through skin, με ηρωίδα μια γυναίκα που έπειτα από μια τραυματική εμπειρία επιχειρεί να κάνει ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή της, ωστόσο σταδιακά χάνει τον έλεγχο.

Στο πλαίσιο της συζήτησης τέθηκε και το ζήτημα του προϋπολογισμού των ταινιών. Όταν οι δύο φιλιππινέζοι δημιουργοί μίλησαν για τα budgets των δικών τους φιλμ –20.000 δολάρια για το Engkwentro του Pepe Diokno και 40.000 δολάρια για το Children Metal Divers του Ralston Jover- η συζήτηση στράφηκε και στις συνθήκες των γυρισμάτων. Οι ευρωπαίοι συνάδελφοί τους απόρησαν για αυτόν τον χαμηλό προϋπολογισμό, ωστόσο οι φιλιππινέζοι κινηματογραφιστές εξήγησαν ότι κατόρθωσαν να γυρίσουν τις ταινίες τους μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα – έντεκα μέρες ο Ralston Jover- ή με πιο οικονομικά μέσα -κάμερες DV για τον Pepe Diokno. Σε αυτό το σημείο, η Esther Rots δεν παρέλειψε να επισημάνει και τον διαχωρισμό μεταξύ «hard money» και «soft money», δηλαδή των χρημάτων που δανείζεται κανείς ακόμα και με τόκο για την ταινία, και των χρημάτων που του δίνονται από κάποιον οργανισμό, τα οποία δεν χρειάζεται να επιστρέψει, αποτυπώνοντας με αυτό τον τρόπο άλλη μια πλευρά των προβληματισμών των νέων δημιουργών σχετικά με τους οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για την υλοποίηση των ταινιών τους.