50ο ΦΚΘ: Κουβεντιάζοντας 15/11

ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΖΟΝΤΑΣ 15/11
Valerie Donzelli, (The Queen of Hearts), Calin Netzer ( Medal of honor ), Margaret Corkery, (Eamon), Sofia Papachristou, (Biloba), Damien Chazelle, (Guy and Madeline on a park bench), Mahmut Fazil Coskun, (Wrong Rosary), Darko Lungulov, (Here and There)

Η διανομή μη εμπορικών ταινιών εκτός των φεστιβάλ, οι δυσκολίες στην εξεύρεση χρηματοδότησης, αλλά και η «μάχη» της μεγάλης οθόνης με το διαδίκτυο, βρέθηκαν στο επίκεντρο του πρώτου «Κουβεντιάζοντας» του 50ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 15/11 στο Αντλιοστάσιο, με συντονίστρια την δημοσιογράφο Έλενα Χρηστοπούλου.

Στην πρώτη αυτή συνάντηση που προσφέρει την ευκαιρία σε επαγγελματίες του χώρου να γνωριστούν σε προσωπικό επίπεδο, να ανταλλάξουν απόψεις και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Valerie Donzelli (The Queen of Hearts), Calin Netzer ( Medal of honor ), Margaret Corkery (Eamon), Σοφία Παπαχρήστου (Biloba), Damien Chazelle (Guy and Madeline on a park bench), Mahmut Fazil Coskun, (Wrong Rosary) και Darko Lungulov (Here and There).

H ταινία της Valerie Donzelli The Queen of Hearts είναι μια κωμωδία για μια νέα γυναίκα, που μετά το χωρισμό της από τον μεγάλο της έρωτα προσπαθεί να τον απομυθοποιήσει και να κάνει ένα νέο ξεκίνημα. Η ηρωίδα (που την ενσαρκώνει η ίδια η σκηνοθέτιδα) προσπαθεί να καλύψει το χαμένο χρόνο στις σχέσεις της με τους άνδρες.

Στο Medal of honor ο Calin Netzer παρουσιάζει μια πραγματική ιστορία «μετακομμουνιστικής τρέλας», όπως λέει χαρακτηριστικά, όπου η ζωή ενός ηλικιωμένου Ρουμάνου, απαξιωμένου στα μάτια της οικογένειάς του, αλλάζει όταν ξαφνικά λαμβάνει ένα γράμμα που τον καλεί να παραλάβει μετάλλιο τιμής, για κάποιες υποτιθέμενες ηρωικές πράξεις του στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η ταινία Eamon προέκυψε μέσα από τη συμμετοχή της Margaret Corkery σε έναν διαγωνισμό που διεξήχθη στην Ιρλανδία. Η δημιουργός είχε στη διάθεσή της πολύ μικρό διάστημα για να γράψει το σενάριο, και στη συνέχεια, αφού κέρδισε το πρώτο βραβείο, για να γυρίσει την ταινία. «Ευτυχώς γιατί αν δεν είχα την πίεση του χρόνου, ίσως μου έπαιρνε μια ζωή» παραδέχτηκε η ίδια. Η ταινία αναφέρεται στην εμμονή ενός αγοριού με τη μητέρα του. Και όπως σημείωσε η Margaret Corkery, «εξερευνά τη φύση της αποκαλούμενης “tiger generation” της Ιρλανδίας», της γενιάς δηλαδή που μεγάλωσε την περίοδο ακμής του λεγόμενου «κέλτικου τίγρη».

Η ταινία της Σοφίας Παπαχρήστου Μπιλόμπα διαδραματίζεται σε ένα μικρό νησί, την Πέρα Κάσσιρο. Εκεί φτάνει ένας γερμανός μηχανικός, για να υλοποιήσει ένα ευρωπαϊκό έργο. Οι κάτοικοι του χωριού, οι οποίοι στην αρχή του φαίνονται ιδιόμορφοι, θα τον κάνουν να επαναπροσδιορίσει τις αξίες του και την αντίληψή του για την ουσία της ζωής. «Το νησί παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, δίνοντας ουσιαστικά και την λύση. Ο ήρωας χρειάζεται να πάει κάπου μακριά – και το συνθετικό ‘Πέρα’ στο όνομα του νησιού αυτό υπονοεί - για να ανακαλύψει τη χαμένη μαγεία στη ζωή του», σημείωσε η δημιουργός.

Η τζαζ του Miles Davis, η τζαζ των μιούζικαλ του Χόλιγουντ και αυτή που αγαπά σήμερα η νέα γενιά συνυπάρχουν στην ταινία του Damien Chazelle Guy and Madeline on a Park Bench. Στο φόντο της ταινίας ο δημιουργός παρουσιάζει το πορτρέτο της Βοστόνης, «η οποία αν ήταν άνθρωπος θα είχε το χαρακτήρα του ρομαντικού», όπως σχολίασε ο ίδιος ο Damien Chazelle.

Το Wrong Rosary του Mahmut Fazil Coskun διηγείται μια ασυνήθιστη ερωτική ιστορία, που αναδεικνύει το πολυσύνθετο κοινωνικό πολιτιστικό και θρησκευτικό τοπίο της Κωνσταντινούπολης. «Αν για κάποιους η Κωνσταντινούπολη μοιάζει με πόρνη, για μένα είναι σαν μια μητέρα που μεγάλωσε μια μεγάλη οικογένεια και τώρα πια είναι μια ηλικιωμένη που ζει στη φτώχια και τη μοναξιά» ανέφερε ο σκηνοθέτης.

Στην ταινία Here and Τhere ο σέρβος δημιουργός Darko Lungulov θίγει το θέμα της μετανάστευσης παρουσιάζοντας την προσπάθεια ενός Σέρβου να αποκτήσει την πολυπόθητη πράσινη κάρτα. «Όλοι μας φαίνεται να ψάχνουμε αυτό που μας λείπει. Έτσι κι εγώ, επιστρέφοντας στο Βελιγράδι μετά από 12 χρόνια στη Νέα Υόρκη διαπίστωσα ότι οι σήμερα οι νέοι προσπαθούν να φύγουν από τη χώρα με κάθε τρόπο» σχολίασε ο σκηνοθέτης.

Μετά τις πρώτες «συστάσεις» οι δημιουργοί είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες σχετικά με την διαδικασία παραγωγής μιας ταινίας, αλλά και τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Ο Darko Lungulov που αναζήτησε χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια στις ΗΠΑ, ήταν κατηγορηματικός ως προς το ότι η κατάσταση στην Ευρώπη είναι σαφώς καλύτερη. «Για μας εδώ πολλά πράγματα θεωρούνται δεδομένα και για αυτό ίσως παραπονιόμαστε. Στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν κρατικά κονδύλια για τον κινηματογράφο. Με όσα βγάλω από την ταινία θα πληρώσω τους χρηματοδότες μου που ζητούν τόκο 20%» είπε. Το ίδιο υποστήριξε και ο αμερικάνος Damien Chazelle που χρησιμοποίησε τη λέξη «εφιάλτης» για να χαρακτηρίσει την προσπάθειά του να βρει χρηματοδότηση στις ΗΠΑ. «Στην Αμερική είσαι μόνος σου, δεν έχεις υποστήριξη από κρατικούς φορείς. Δεν υπάρχει καμία σύγκριση με την ευρωπαϊκή προσέγγιση» σημείωσε. Το γεγονός ότι η Margaret Corkery χρηματοδότησε την ταινία της μέσω ενός διαγωνισμού τράβηξε το ενδιαφέρον των υπολοίπων σκηνοθετών. Όμως η Corkery εμφανίστηκε μάλλον απαισιόδοξη σχετικά με το αν αυτή η διαδικασία επαναληφθεί και του χρόνου, καθώς όπως τόνισε η οικονομική κρίση πλήττει ιδιαίτερα την οικονομία της Ιρλανδίας.

«Τα χρήματα που δίνονται είναι λίγα και επιπλέον δεν δίνονται όταν τα έχεις ανάγκη, αλλά ενάμιση χρόνο αφού έχεις ολοκληρώσει την ταινία» είπε από την πλευρά της η σκηνοθέτης Σοφία Παπαχρήστου για την κατάσταση στην Ελλάδα, εκτιμώντας ότι η κατάσταση χειροτερεύει χρόνο με το χρόνο. ««Τα χρόνια και άλυτα προβλήματα στο χώρο του κινηματογράφου και το αίτημα για ύπαρξη ενός νέου νόμου οδήγησαν κινηματογραφιστές στην αποχή από τη φετινή διοργάνωση, αλλά είναι κρίμα γιατί το φεστιβάλ είναι το σπίτι τους, εδώ ανήκουν», επεσήμανε η Σοφία Παπαχρήστου.

Το ζήτημα της διανομής μη εμπορικών και χαμηλού προϋπολογισμού ταινιών εκτός των διεθνών φεστιβάλ ήταν ακόμη ένα θέμα που προβλημάτισε τους σκηνοθέτες που έλαβαν μέρος στη συζήτηση του «Κουβεντιάζοντας». «Φυσικά και υπάρχει το κοινό των φεστιβάλ αλλά με απασχολεί ιδιαίτερα το πώς οι ταινίες μας θα φτάσουν και στο κοινό των εμπορικών κινηματογράφων» ανέφερε η Margaret Corkery. Στον αντίποδα, ο Darko Lungulov σημείωσε ότι οι ευρωπαίοι δημιουργοί είναι τυχεροί που μπορούν τουλάχιστον να προβάλλουν τις ταινίες τους στα φεστιβάλ, ενώ ο Damien Chazelle αναφέρθηκε στη χρεοκοπία ενός κινηματογραφικού κολοσσού στον τομέα της διανομής, που δυσκόλεψε ακόμη περισσότερο την ήδη άσχημη κατάσταση στις ΗΠΑ.

«Όταν δουλεύεις για ένα πρότζεκτ πέντε χρόνια θέλεις να το δεις να προβάλλεται στη μεγάλη οθόνη, όχι στην οθόνη ενός κινητού». Στη συνέχεια παραδέχτηκε ότι το ίντερνετ είναι μια μοιραία και αναπόφευκτη εξέλιξη, αλλά σημείωσε ότι όσο υπάρχει το σινεμά οι κινηματογραφιστές πρέπει να δώσουν αγώνα να προβάλλονται οι ταινίες τους στη μεγάλη οθόνη. Ο Calin Netzer και ο Mahmut Fazil Coskun εξέφρασαν την αγωνία τους για την προστασία του έργου μέσω διαδικτύου, καθώς συμφώνησαν πως πρέπει να βρεθούν λύσεις τόσο για το κατέβασμα, όσο και για τον τρόπο με τον οποίον θα πληρώνονται οι δημιουργοί.